Ludomir Różycki

Ludomir Różycki

Opracował Igor Dybich



Ludomir Różycki urodził się 18 września 1883 roku w Warszawie. Pochodził z rodziny z Żytomierza, w której muzyka odgrywała bardzo dużą rolę. Ojciec kompozytora, Aleksander Różycki był profesorem Konserwatorium Warszawskiego, natomiast matka Anna była uzdolniona muzycznie. W młodości Ludomir studiował grę na fortepianie, teorię muzyki oraz kompozycję na Instytucie Muzycznym w Warszawie. W 1904 roku młodzieniec ukończył studia z odznaczeniem, po czym udał się na dalsze studia kompozytorskie do Berlina w Akademie der Künste. Podczas pobytu w Berlinie Różycki poznał swoją przyszłą żonę, śpiewaczkę Stefanię Mławską. Jako kompozytor zadebiutował scherzem symfonicznym „Stańczyk”, wykonanym w lutym 1904 w Filharmonii Warszawskiej.  


Ludomir Różycki w młodości

Podczas pobytu za granicą, Ludomir Różycki, jako jeden z przedstawicieli Młodej Polski w muzyce, w 1905 r. wraz z Karolem Szymanowskim, Grzegorzem Fitelbergiem i Apolinarym Szeluto założył Spółkę Nakładową Młodych Kompozytorów Polskich. Do zadań, działającego do 1912 r. ugrupowania należało wydawanie, propagowanie i promowanie nowej muzyki polskiej. W 1907 r., Różycki po odrzuceniu propozycji objęcia stanowiska profesora Konserwatorium w Oslo, przeniósł się do Lwowa, gdzie do 1911 r. pracował jako dyrygent tamtejszej opery oraz prowadził klasę fortepianu w Konserwatorium Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego. Również we Lwowie w 1907 r. została wystawiona jego pierwsza opera pt. „Bolesław Śmiały”.
W 1911 r. Różycki na krótko przeniósł się do Warszawy, a następnie ponownie udał się za granicę. Najpierw mieszkał w Paryżu, a później w Berlinie w latach 1912 – 1918, skąd odbywał liczne podróże artystyczne, podczas których powstały jedne z jego najwybitniejszych dzieł: „Kwintet fortepianowy” oraz opera „Eros i Psyche”. Po powrocie do kraju w 1918 r. na stałe osiadł w Warszawie, gdzie przez krótki czas był dyrygentem w Teatrze Wielkim, a przez kolejne lata zajmował się wyłącznie kompozycją. Mimo iż główną dziedzinę twórczości scenicznej Ludomira Różyckiego stanowiła opera, to największą sławę przyniósł mu balet „Pan Twardowski”, skomponowany w latach 1919 – 1920. W 1926 r. Ludomir Różycki współuczestniczył w założeniu Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich, którego był pierwszym prezesem. W 1930 r. został mianowany profesorem Wyższej Szkoły Muzycznej w Warszawie. Prowadził również działalność pedagogiczną, publicystyczną i organizacyjną oraz utworzył Sekcję Współczesnych Kompozytorów Polskich. 


Maria Mokrzycka jako Psyche w operze "Eros i Psyche" Ludomira Różyckiego

Podczas II wojny światowej, Ludomir Różycki brał udział w konspiracyjnych koncertach jako pianista i akompaniator, a po klęsce Powstania Warszawskiego schronił się w Osieczanach koło Krakowa. Po zakończeniu wojny na stałe zamieszkał w Katowicach, gdzie podjął pracę w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej. W latach 1945-46 pełnił również obowiązki dziekana Wydziału Teorii, Kompozycji i Dyrygentury na tamtejszej uczelni. Od 1945 był także członkiem Związku Kompozytorów Polskich. 


Ex libris Ludomira Różyckiego autorstwa Witolda Gawęckiego

Ludomir Różycki, podczas swojej wieloletniej działalności artystycznej, otrzymał wiele nagród i odznaczeń, wśród których znalazły się m.in. Krzyż Oficerski Orderu Polonia Restituta, Złoty Krzyż Zasługi czy Nagroda Państwowa I stopnia za całokształt twórczości. Kompozytor zmarł 1 stycznia 1953 r. i został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie. 



Źrodła: 
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ludomir_R%C3%B3%C5%BCycki#/media/Plik:Ludomir_R%C3%B3%C5%BCycki.JPG
https://polona.pl/item/rozycki-ludomir,NzQ3Njk5Njc/0/#info:metadata
https://polona.pl/item/ex-libris-ludomira-rozyckiego,NjgzNzA0MjE/
https://polona.pl/item/ex-libris-ludomira-rozyckiego,NjgzNzA0MjE/0/#info:metadata
https://culture.pl/pl/tworca/ludomir-rozycki 
https://encyklopediateatru.pl/autorzy/1529/ludomir-rozycki 
https://teatrwielki.pl/people/ludomir-rozycki/ 
https://portalmuzykipolskiej.pl/pl/osoba/3170-ludomir-rozycki/gatunki/38-dziela-sceniczne https://chopin.polskieradio.pl/artykul/2019709