Janina Strzembosz, polska tancerka, choreografka, pedagog, publicystka, pianistka, dyrygentka oper wystawianych m.in. w teatrach w Niemczech i we Francji, reżyserka, autorka prelekcji muzycznych w Polskim Radiu i jedna z najwybitniejszych postaci polskiego tańca w XX wieku, urodziła się 31 sierpnia 1908 we Lwowie. Ojciec Janiny, Marian Strzembosz, absolwent prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, był malarzem, należącym od 1900 r. do monachijskiego stowarzyszenia artystycznego „Kunstverain”. Matka artystki, Helena Strzemboszowa, pochodząca z rodziny arystokratycznej, była pianistką. Nic więc dziwnego, że życiowe losy Janiny Strzembosz od najmłodszych lat splecione były ze sztuką, podczas gdy przez monachijski salon jej rodziców przewijali się najznamienitsi twórcy ówczesnego świata artystycznego. 

Janina Strzembosz otrzymała staranne wykształcenie klasyczne i ukończyła monachijskie Konserwatorium oraz kurs koncertowy w zakresie pianistyki. W młodości pobierała również nauki w zakresie rytmiki, tańca klasycznego i gestycznego, gry aktorskiej oraz reżyserii. Przez lata uczyła się zarówno w Monachium, Zurychu, Berlinie, Dreźnie, Wiedniu, Florencji, Paryżu, jak i Monte Carlo. Od 1913 r. była także podopieczną Isadory Duncan, jednej z najznamienitszych amerykańskich tancerek i jako jedna z niewielu jej uczennic, otrzymała świadectwo ukończenia jej szkoły, dzięki czemu była jedyną dyplomowaną polską uczennicą tej tancerki. Po ukończeniu nauki natomiast została tancerką w zespole Isadory i przez całe swoje życie praktykowała i propagowała technikę oraz styl tańca tej sławnej artystki. 
 

Po okresie międzywojennego bogatego życia artystycznego oraz II wojnie światowej zamieszkała w Krakowie, gdzie w latach 1946 – 1948 pracowała w Państwowej Szkole Dramatycznej jako nauczycielka ruchu scenicznego i plastyki tanecznej. Była również wykładowczynią Instytutu Choreograficznego w Zawodowej Szkole Choreograficznej, a w 1947 r. założyła Instytut Choreograficzny będący filią Ludowego Instytutu Muzycznego w Łodzi, który upadł z przyczyn finansowych już w 1951 r., po zaledwie 4 latach działalności. Od 1949 r. pracowała również w Wojewódzkim Domu Kultury Związków Zawodowych, gdzie prowadziła Klub Instruktora – Choreografa oraz Kursy Kwalifikacyjne pod patronatem Ministerstwa Kultury i Sztuki. Janina Strzembosz była także wykładowczynią Działu Operowego Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej, Studium Tańca Artystycznego, Studium Baletowego Opery Krakowskiej oraz wykładowczynią kursów choreograficznych i teatralnych w całej Polsce. Dzięki wszechstronnym umiejętnościom i rozległej wiedzy nawiązała liczne współprace artystyczne z krakowskimi instytucjami takimi jak: Teatr Stary, Teatr im. Juliusza Słowackiego, Teatr Groteska, Teatr Młodego Widza, czy Krakowskie Towarzystwo Operowe. W latach 1977 – 1981 działała także w Studium Tanecznym, gdzie pracowała z zespołem tańca dramatycznego „Mimus”, dla którego opracowała przedstawienia takie jak: „Poprzez wieki”, „Suita tańców historycznych XVI wieku”, „Otrzęsiny drukarskie”. Następnie pracowała z zespołem tańca historycznego „Ars Antiqua”, z którym przygotowywała m.in. przedstawienia: „Listy z okresu Romantyzmu”, „Polonia”, „Przebaczam”, czy „Tajemniczy uśmiech Mony Lisy”. 


Działania popularyzatorskie twórczość Janiny Strzembosz w Krakowie

Janina Strzembosz zmarła 21 grudnia 1991 r. w Krakowie. Podczas swojego długiego życia wykształciła ogromną liczbę polskich tancerzy, instruktorów tańca i choreografów działających dziś w kraju i poza jego granicami. Jej wychowankowie od lat popularyzują jej życie i twórczość, organizując m.in. spotkania poświęcone jej pamięci. 


Źródła: 
https://kulturaenter.pl/article/polski-taniec-modern-1918-39-na-tle-reformatorskich-pradow-w europejskiej-sztuce-tanecznej/ 
https://encyklopedia.biolog.pl/index.php?haslo=Janina_Strzembosz 
https://pl.wikipedia.org/wiki/Janina_Strzembosz 
https://pl.wikipedia.org/wiki/Janina_Strzembosz#/media/Plik:JStrzembosz1933.jpg
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/JStrzembosz1933.jpg/240px JStrzembosz1933.jpg 
https://maleslowianki.pl/wp-content/uploads/2016/05/DSC_1860.jpg https://plikimpi.krakow.pl/zalacznik/324738/4