Feliks Nowowiejski to słynny polski kompozytor, dyrygent, organista-wirtuoz. Autor melodii „Roty”. Urodzony 7 lutego 1877 roku w Barczewie. Syn krawca Franciszka i Katarzyny – jego rodzina od wielu lat powiązana była z Mazowszem i Warmią. Ojciec Feliksa prowadził bibliotekę Towarzystwa Czytelni Ludowych. Mieszkali w miasteczku Wartembork, w ówczesnym zaborze pruskim. W wyniku silnej germanizacji Feliks i jego rodzeństwo nie używało języka polskiego, mówili i pisali tylko po niemiecku.


Dwadzieścia kolęd z 1934 roku

Rodzina Nowowiejskich była bardzo powiązana z muzyką – ojciec należał do chóru Towarzystwa Cecyliańskiego, matka śpiewała pieśni ludowe, rodzeństwo kształciło się muzycznie. Feliks już od młodości wykazywał ogromny talent muzyczny. Jako kilkunastolatek skomponował suitę fortepianową „Łatwe tańce klasyczne i współczesne”. Uczył się w najlepszej szkole muzycznej w regionie – Świętej Lipce.
W 1893 roku Feliks przeniósł się do Olsztyna. Tam podjął pracę w orkiestrze 2. pułku grenadierów, gdzie występował jako wiolonczelista i waltornista. Tworzył liczne utwory dla orkiestry wojskowej i zespołów amatorskich. Pierwszym utworem, który przyniósł mu szeroki rozgłos i uznanie był marsz wojskowy – „Pod sztandarem pokoju”. Utwór uzyskał nagrodę w konkursie The British Musician, dzięki czemu kompozytor mógł podjąć studia w Konserwatorium Juliusza Sterna w Berlinie.


Zdjęcie kompozytora pochodzące z gazety Nowości Ilustrowane z 1905 roku

Feliks Nowowiejski kontynuował naukę w Szkole Muzyki Kościelnej w Ratyzbonie, w Akademickiej Szkole Mistrzów w Berlinie i na Uniwersytecie Berlińskim. W latach 1898-1900 pracował jako organista w kościele św. Jakuba w Olsztynie. Zaoszczędzone pieniądze przeznaczył na podróż artystyczną, gdzie poznał wielu muzyków i kompozytorów, takich jak Gustav Mahler, czy Pietro Mascagni. Początkowo jego twórczość była skupiona wokół kultury niemieckiej. W 1904 stworzył melodię do niemieckiego „Hymnu warmińskiego”.
Polska świadomość narodowa i poczucie tożsamości z ojczyzną pobudziły się w Feliksie po roku 1900. Dzięki kontaktom z innymi Polakami na uniwersytecie oraz poznaniu polskiej historii i metod germanizacji zaborcy, kompozytor ściśle związał się z polską kulturą. W latach 1909-1914 był dyrektorem artystycznym Towarzystwa Muzycznego w Krakowie. Komponował utwory w polskim duchu narodowym, do dzieł Jana Kochanowskiego, czy Jerzego Żuławskiego. W 1910 roku napisał muzykę do wiersza Marii Konopnickiej „Nie rzucim ziemi skąd nasz ród”. Utwór stał się jednym z najważniejszych pieśni hymnicznych w Polsce.

Pocztówka z Rotą  wydana w Poznaniu w 1920 roku z okazji plebiscytu na Warmii.

W 1914 roku artysta wyjechał do Poznania, gdzie organizował liczne koncerty i recitale. Otrzymał nagrodę w konkursie lwowskiego „Echa” za utwór „Danae”. Od 1920 roku prowadził klasę organów w Państwowym Konserwatorium w Poznaniu. Prowadził Miejską Orkiestrę Symfoniczną w Poznaniu.


Trumna z prochami Feliksa Nowowiejskiego w Krypcie Zasłużonych Wielkopolan

Zmarł 18 stycznia 1946 roku w Poznaniu. Został pochowany w Skałce Poznańskiej, w Krypcie Zasłużonych kościoła św. Wojciecha. Jego pogrzeb stał się manifestacją narodową – wykonano wiele znaczących utworów kompozytora, a najbardziej wybrzmiewającą pieśnią była „Rota” śpiewana przez tłumy zgromadzonych. 


Źródła:
https://culture.pl/pl/tworca/feliks-nowowiejski
http://feliks.nowowiejski.pl/zycie/biografia
https://pl.wikipedia.org/wiki/Feliks_Nowowiejski
https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/406532/edition/405325/content
https://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/publication/129107/edition/121391/content
https://pl.wikipedia.org/wiki/Feliks_Nowowiejski#/media/Plik:Nowowiejski_Feliks.jpg
https://pl.wikipedia.org/wiki/Feliks_Nowowiejski#/media/Plik:Feliks_Nowowiejski_foto_(cropped).jpg