Witold Lutosławski

Witold Lutosławski

Opracował Igor Dybich



Witold Roman Lutosławski urodził się 25 stycznia 1913 r. w Warszawie. Naukę gry na fortepianie rozpoczął już jako sześcioletnie dziecko. Był uczniem Heleny Hoffman, Józefa Śmidowicza, a następnie Artura Taubego. Również bardzo wcześnie zaczął swoją przygodę z komponowaniem, ponieważ swój pierwszy utwór pt. „Preludium” napisał, mając zaledwie 9 lat. W latach 1928 – 1932 uczęszczał na prywatne lekcje teorii i kompozycji do Witolda Maliszewskiego i pod jego kierunkiem w roku 1930 skomponował swój pierwszy utwór wykonany publicznie - „Taniec Chimery”. Mimo ogromnego talentu muzycznego, po zdaniu egzaminu maturalnego w 1931 roku, zdecydował się podjąć studia matematyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Szybko jednak je porzucił i już w 1932 r. zapisał się do uczelni muzycznej, gdzie kontynuował studia kompozytorskie w klasie Maliszewskiego. Uczył się wówczas również grać na fortepianie u Jerzego Lefelda. Dyplom pianisty uzyskał w 1936, a kompozytora, za utwór „Requiem”, w 1937 roku. Za swój debiut kompozytorski uznał prawykonanie w 1938 r. „Wariacji symfonicznych”. 


Witold w dzieciństwie

Bardzo dobrze zapowiadającą się karierę młodego artysty przerwała jednak wojna, na której początku był radiotelegrafistą. Lutosławski okres okupacji spędził w Warszawie, gdzie zarabiał na życie m.in. jako kawiarniany pianista, grając w duecie z Andrzejem Panufnikiem. Uczestniczył również w tajnych koncertach w domach prywatnych. Z czasów wojny zachowały się wyłącznie jego „Wariacje na temat Paganiniego” na dwa fortepiany z roku 1941. Podczas okupacji, wraz ze skrzypaczką, Eugenią Umińską, zbierał fundusze na pomoc dla ukrywających się artystów, wśród których znalazł się m.in. Władysław Szpilman. 


Zapowiedź koncertu z 1944 r. 

Po wojnie Witold Lutosławski włączył się w odbudowę życia muzycznego odradzającego się kraju, rozpoczął pracę w Polskim Radiu oraz zaangażował się w organizację Związku Kompozytorów Polskich, z którego wycofał się już w 1948 r. w związku z coraz większymi wpływami socrealizmu. W 1946 r. wziął ślub z Marią Danutą Bogusławską. Lata pięćdziesiąte zapoczątkowały w jego karierze okres tworzenia muzyki komercyjnej. Pod pseudonimem „Derwid” komponować zaczął piosenki masowe i taneczne dla Mieczysława Fogga, Ludmiły Jakubczak, Kaliny Jędrusik, Sławy Przybylskiej, Ireny Santor czy Violetty Villas. 


Kompozytor w 1953 roku

Witold Lutosławski silnie związany był z festiwalem „Warszawska Jesień”. Jako jedyny uczestniczył w pracach komisji repertuarowej festiwalu nieprzerwanie przez 37 lat, a w latach 1960–1965 był jej pierwszym przewodniczącym. Kierował również Towarzystwem Muzyki Współczesnej, działał w Związku Kompozytorów Polskich, pełnił rozmaite funkcje przy Polskim 
Wydawnictwie Muzycznym, Ministerstwie Kultury i Sztuki oraz był członkiem Międzynarodowej Rady Muzycznej, działającej przy UNESCO. 
Jako dyrygent zadebiutował w 1952 r., wykonując „Symfonię Oksfordzką” Haydna oraz kompozycje własne takie jak: „Piosenki dziecinne” oraz „Wariacje symfoniczne”. Od roku 1963 prawykonaniem „Trzech poematów Henri Michaux” rozpoczął już natomiast regularną działalność dyrygencką. Aktywnie udzielał się w tej dziedzinie do końca życia, a jako znany i ceniony dyrygent odbył liczne podróże artystyczne. Był jednym z nielicznych polskich artystów, którzy dyrygowali prawie wyłącznie własnym utworom. 



Witold Lutosławski w 1993 roku

Witold Lutosławski przez wielu uważany jest, obok Fryderyka Chopina oraz Karola Szymanowskiego, za jednego z najwybitniejszych polskich kompozytorów. Do jego najważniejszych dzieł należy zaliczyć niewątpliwie „Pięć pieśni do słów K. Iłłakowiczówny”, „Gry weneckie”, „Novelette”, „Koncert podwójny”, „Koncert fortepianowy”, „Preludia taneczne na klarnet” oraz piosenki „Cyrk jedzie”, „Nie oczekuję dziś nikogo”, „Po co śpiewać piosenki”, a także „Znajdziesz mnie wszędzie” . 
Za dokonania w dziedzinie polskiej muzyki otrzymał Order Orła Białego. Witold Lutosławski zmarł 7 lutego 1994 r. w Warszawie. Spoczął na cmentarzu Powązkowskim. 




Źródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Witold_Lutos%C5%82awski#/media/Plik:Lutoslawski3.jpg
https://greatcomposers.nifc.pl/_foto/2/455/k1/przy_fortepianie.jpg
https://pl.wikipedia.org/wiki/Witold_Lutos%C5%82awski#/media/Plik:Lutoslawski_witold_1952-53.jpg
https://polona.pl/item/afisz-inc-28-iv-piatek-w-lutoslawski-i-a-panufnik-duet-fotrepianowy,ODkwOTc2Njg/0/#info:metadata
https://pl.wikipedia.org/wiki/Witold_Lutos%C5%82awski#/media/Plik:Lutoslawski2.jpg