Mieczysław Wajnberg

Mieczysław Wajnberg

Opracowała Daria Sławeta



Mieczysław Wajnberg, Moisiej Samuiłowicz Wajnberg to polski kompozytor żydowskiego pochodzenia. Urodzony 8 grudnia 1919 roku w Warszawie. Pierwsze spotkanie z muzyką zawdzięcza swojemu ojcu, który pracował w żydowskich teatrach w Warszawie. W wieku 12 lat rozpoczął naukę pod okiem Józefa Turczyńskiego w szkole muzycznej przy Konserwatorium Warszawskim. Już w młodym wieku zaczął pracować w teatrach rewiowych, lokalach dancingowych. W 1936 roku skomponował muzykę do filmu „Fredek uszczęśliwia świat”. Wybuch wojny pokrzyżował jednak plany artysty i skomplikował dalszą karierę muzyczną.
W 1939 roku uciekł z Warszawy do ZSRR, gdzie zmieniono jego imię Mieczysław na Moisiej. Pozwolono mu kontynuować studia w konserwatorium w Mińsku. Uczył się w klasie kompozycji Wasilija Zołotariowa. W 1940 roku wystąpił w Dekadzie Białoruskiej Sztuki w Moskwie. 23 czerwca 1941 roku Orkiestra filharmonii w Mińsku wykonała utwór dyplomowy Wajnberga – „Poemat symfoniczny”. Później, po ataku Niemiec na ZSRR uciekł do Taszkientu. Tam znalazł pracę jako korepetytor w operze. Ożenił się z Natalią Wowsi-Michoels i dzięki pomocy Dmitrija Szostakowicza małżeństwo mogło przenieść się do Moskwy.
Artysta zarabiał na życie pisząc muzykę dla teatrów, radia i cyrku. Z głębi serca komponował jednak utwory kameralne i orkiestrowe. Nie spotkało się to z entuzjazmem ze strony władz. W 1946 roku oskarżono go o tworzenie zbyt pesymistycznej muzyki, a w 1948 o formalizm. Zakazano wykonywać niektóre z jego utworów. W 1953 roku został aresztowany za "burżuazyjny nacjonalizm żydowski". W areszcie spędził prawie 3 miesiące. 
Później komponował dużo muzyki filmowej, między innymi do takich dzieł jak „Lecą żurawie”, „Słowik”, czy „Psotnicy”. Resztę życia spędził w Moskwie, tylko raz odwiedzając Polskę w 1966 roku na „Warszawską Jesień”. Komponował również utwory do filmów animowanych takich jak „Miś Uszatek”, czy „Wakacje Bonifacego”. W 1971 roku otrzymał tytuł Zasłużonego Działacza Sztuk RFSRR”, dostał także Nagrodę Państwową ZSRR. W 1944 roku, z okazji 75 urodzin artysta otrzymał odznaczenie „Zasłużony dla kultury polskiej”. Przed śmiercią ochrzcił się w cerkwi prawosławnej. Powrócił także do imienia Mieczysław, Zmarł 26 lutego 1996 roku w Moskwie. Został pochowany na cmentarzu Domodiedowskim. 
Promocją twórczości kompozytora zajmuje się Międzynarodowe Towarzystwo Mieczysława Wajnberga powstałe z inicjatywy skrzypka Linusa Rotha i dyrygenta Thomasa Sanderlinga. W 2021 roku w Warszawie powstał Instytut Mieczysława Wajnberga.

 



Źródła:

https://www.facebook.com/instytutwajnberga/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Mieczys%C5%82aw_Wajnberg
https://polin.pl/pl/wajnberg100