Młodość

Tove Jansson urodziła się 9 sierpnia 1914 w Helsinkach w Finlandii. Jej ojciec był rzeźbiarzem wywodzącym się z fińskiej mniejszości szwedzkojęzycznej, a matka graficzką i ilustratorką, urodzoną w Szwecji. Tove miała dwóch młodszych braci. Podczas gdy ich dom znajdował się w Helsinkach, rodzina spędzała okres od końca maja do początku września w wynajętym domku na wyspie Pellinki. W 1928 roku jej ilustracje ukazały się w kilku czasopismach, a w 1929 roku seria obrazkowa w siedmiu odcinkach o dwóch zakochanych larwach wydana została przez gazetę dla dzieci „Lunkentus”. Jej rysunki zamieszczało satyryczne pismo „Garm”, gdzie w latach 1929–1953 pojawiło się ponad 500 karykatur i ponad 100 obrazków na okładkę magazynu jej autorstwa. To tam po raz pierwszy na początku lat 40. ukazały się stworzenia podobne do Muminków – Tove nazywała je wówczas „Snorkami”. Gdy miała 15 lat przeniosła się do Szwecji, gdzie zamieszkała u rodziny matki. W latach 1930–1933 studiowała sztukę w Sztokholmie. Po powrocie do Helsinek w latach 1933–1937 uczęszczała do szkoły rysunku, a w 1938 udała się do Paryża. 

Twórczość

W 1933 roku wystawiła swój pierwszy obraz. W tym samym roku pod pseudonimem Vera Haij wydała pierwszą książkę, z własnymi ilustracjami, napisaną w wieku 14 lat. Brała udział w wystawach, m.in. w 1937 roku w Gildii Artystów w Helsinkach. Na przełomie lat 30. i 40. uważana była za wyróżniającą się fińską artystkę młodego pokolenia. Pisała w latach 1934–1940 ilustrowane własnoręcznie opowiadania, które publikowano w czasopismach i magazynach bożonarodzeniowych. W 1945 roku pojawił się w księgarniach pierwszy tom cyklu o Muminkach: “Małe trolle i duża powódź”, wydany zarówno w Helsinkach, jak i w Sztokholmie. Książka nie wzbudziła większego zainteresowania. Pojawiło się ono po dwóch kolejnych częściach: “Komecie nad Doliną Muminków” z 1946 roku, a zwłaszcza po “W Dolinie Muminków” w 1948 roku, kiedy Jansson stała się pisarką znaną i w Finlandii, i w Szwecji. W latach 1947–1948 pracowała dla „Ny Tid”, gdzie wydawała co tydzień w odcinkach pierwszy komiks o Muminkach – “Muminek i koniec świata”. Serię dziewięciu książek o Muminkach zakończyła wydana w 1970 roku “Dolina Muminków w listopadzie”.

Życie prywatne

W latach 40. była zaręczona z lewicowym dziennikarzem i politykiem Atosem Wirtanenem. Jej partnerką, poznaną w 1955 roku, była przez wiele lat, aż do śmierci, graficzka Tuulikki Pietilä, która była też autorką wielu rysunków do jej książek. Pietilä była pierwowzorem jednej z postaci z książek Tove Jansson – Too-tiki występującej w “Zimie Muminków” i “Opowiadaniach z Doliny Muminków”. Zmarła 27 czerwca 2001 roku. Pochowana została na cmentarzu Hietaniemi w Helsinkach.

Bibliografia:

https://pl.wikipedia.org/wiki/Tove_Jansson